بیانیه منظر سوم

ژیل کلمان، معمار منظر فرانسوی، عبارت «منظر سوم» را از یک رویداد تاریخی وام می‌گیرد. در بحبوحه انقلاب فرانسه، بیانیه‌ای تحت عنوان «طبقه سوم» منتشر می‌شود که اشاره به طبقه اجتماعی فرودست جامعه دارد.
ژیل کلمان با استعاره از این واقعه سعی دارد که توجه معماران منظر را به بخشی از منظر جلب کند که تاکنون رها‌شده‌است. او تعبیر «بلاتکلیف» یا «رهاشده» (به فرانسوی délaissé) را برای مناظری به‌کار می‌برد که به واسطه برخی مداخلات انسانی ایجاد می‌شوند.
مثلا وقتی که یک اتوبان احداث می‌شود به فاصله چندین متر از حاشیه اتوبان، زمین‌های بلاتکلیف به‌وجود می‌آید که به حال خود رها می‌شوند.
ژیل کلمان این بخش از منظر را که بخش وسیعی از محیط پیرامون ما را تشکیل می‌دهد «منظر سوم» نام می‌نهد و قصد دارد که با این بیانیه، راهی برای نقش‌آفرینی این مناظر در آینده بیابد. همان‌گونه که بیانیه «طبقه سوم» کشیش «سی‌یِس» باعث احیا نقش توده مردم در سرنوشت‌شان شد.