سند کاربردی برنامه‌ریزی توسعه راهبردی شهر (CDS)

توضیحات

علی‌رغم عمر نسبتا کوتاه برنامه‌ریزی شهری (شهرسازی) و نوپا بودن دانش آن، این مبحث دچار تحولات مستمر و متعدد بوده است. با اینکه اولین اقدامات شهرسازانه، توصیه‌هایی موردی، مقطعی و مصلحت‌اندیشانه بود که توسط اندیشمندان و گاه مجریان امور شهری مطرح می‌گردید؛ ولی این توصیه‌های پراکنده به‌سرعت تبدیل به مجموعه‌هایی منسجم و سیستماتیک گردید؛ تا آنجا که دانش برنامه‌ریزي فضایی- شهری، روستایی و منطقه‌ای با وام گرفتن احکام علمی از علوم مختلف و با اتکاء به تجربه‌هایی که خود به‌تدریج به‌دست آورد، توانست جاي خود را در جامعه امروز بشر باز کند. برنامه‌ریزی شهری با توسل به این مجموعه دانش، از یک سو، حل مشکلات فعلی نواحی مسکونی را ماموریت خود می‌داند و از سوی دیگر، نگاهی ژرف‌اندیشانه به آینده این مناطق زیستی دارد.
در ایران و در یک تصادم نامیمون علمی- اداريِ- تاریخی، تنها روش مطلوب و به‌رسمیت شناخته‌شده، روش برنامه‌ریزی (طرح) جامع است. بدین‌ترتیب، شهرداری‌ها و حرفه‌مندان شهرسازی مکلف شده‌اند که توسعه شهری را تنها در قامت، اندازه و ظرفیت‌های طرح جامع ببینند. این در حالیست که در جهان پیشرفته، به‌شکلی مستمر و طبیعی شاهد بروز مبانی نظری و روش‌های برنامه‌ریزی و طراحی جدید هستیم. یکی از این روش‌ها، روش «برنامه‌ریزی راهبردی» در عرصه توسعه فضایی/شهری است.
در روش برنامه‌ریزی راهبردی، الگوی ثابتی به محیط تحمیل نمی‌شود. هر شهر، بنابر موقعیت، مسائل و ظرفیت‌های خاص خود می‌تواند در مسیر منحصر به‌فردی حرکت کند. با استناد به نظریه هرم آبراهام مازلو، ممکن است شهری در مراتب ابتدایی زندگی امروز، عارضه‌مند بوده درحالی‌که شهر دیگری در حوزه موضوعات کمی مشکلی نداشته و اغلب مسائل آن معطوف‌به حوزه‌های زیبایی‌شناسی، عواطف و علایق روحی ساکنانش گردد و در این ارتباط نیازمند
برنامه باشد.
کتاب حاضر، ضمن تاکید بر روش برنامه‌ریزی راهبردی شهری به‌عنوان یک روش کارآمد و به‌هنگام، و اصلاح تصوراتی که بعضا در جامعه در این مورد وجود دارد، به شکلی روشن و دقیق مراحل مختلف این روش را توضیح داده و در نهایت، ابزارها و فنون متعددی را براي اطمینان از دستاوردها و محصولات متنوع و قابل‌انعطاف آن معرفی می‌نماید. این کتاب یک کتاب کاربردي است که با عنوان نمودن نمونه‌ها و مثال‌هایی استفاده از محتواي کتاب را هم در عرصه آموزش و هم در عرصه عمل و اجرا فراهم می‌آورد و نوید آن را می‌دهد که این سند، آغازي باشد بر پایان تک‌تازی تسلط یک روش واحد و منسوخ از صحنه شهرسازي مملکت و پذیرش روشهای متعدد دیگری که در حوزه‌ها و مقیاس‌های مختلف کارآیی بسیار بالایی دارند و باعث ترقی و شکوفایی شهر و شهرنشینی در سراسر جهان شده‌اند.